تغذیه مناسب, Page 3

مواد غذایی گیاهی موثر در کاهش وزن

مواد غذایی گیاهی موثر در کاهش وزن

 تهیه کننده دکتر سمیرا ربیعی عضو هیئت علمی انستیتو تحقیقات تغذیه وصنایع غذایی کشور

برخی افراد دائما در حال تلاش برای کاهش وزن سریع هستند و برای رسیدن به این هدف، به استفاده از داروها یا مکمل های غیر معمول روی می آورند. در مجموع، می توان گفت که مکمل های گیاهی نسبت به داروهای شیمیایی، از دامنه ایمنی وسیع تری برخوردارند. ولی در هنگام استفاده از ترکیبات شیمیایی نیز، باید جانب احتیاط را در نظر گرفت. در زیر، به معرفی دو نمونه از مواد غذایی گیاهی که امروزه، مصرف گسترده ای در زمینه کاهش وزن پیدا کرده اند، می پردازیم:

قهوه سبز

قهوه سبز یکی از موادی است که در حال حاضر در جهان به عنوان یکی از پرطرفدارترین نوشیدنی های گیاهی برای کاهش وزن شناخته شده است. قهوه سبز حاوی ترکیبی به نام کلروژنیک اسید است که به نظر می رسد در کاهش وزن موثر است. لازم به ذکر است که دانه های قهوه در ابتدا سبز رنگ هستند و زمانی که برشته می شوند، به رنگ قهوه ای در می آیند. بخش عمده ی کلروژنیک اسید موجود در قهوه در زمان فرآیند برشته کردن آن خارج می شود. بنابراین، دانه های قهوه ای رنگ قهوه، اثر مشابهی با دانه های سبز رنگ ندارند.

نتایج برخی تحقیقات حاکی از آن است که کلروژنیک اسید می تواند چربی جذب شده از غذا و چربی ذخیره شده در کبد را کاهش بدهد و منجر به بهبود عملکرد نوعی هورمون که از سلولهای بافت چربی ترشح می شود به نام آدیپونکتین شود که در سوزاندن چربی نقش دارد. در برخی مطالعات حیوانی نشان داده شده است که قهوه سبز مانع جذب کربوهیدرات رژیم غذایی می شود و از این طریق نیز در کاهش وزن حیوانات نقش دارد.

ساز و کار پیشنهادی برای اثر قهوه سبز بر وزن بدن، شامل اثر آن در شکستن سلول های بافت چربی، مهار ساخت اسیدهای چرب و افزایش سوزاندن و اکسیداسیون آنها است. همچنین برخی محققان معتقدند که قهوه سبز، تا حدی در کاهش اشتها موثر است. البته باید دانست که تاثیر قهوه سبز بر کاهش وزن، تاثیر معجزه آسایی نیست و نباید انتظار داشت که منجر به کاهش چندین کیلوگرم وزن در ماه شود.

قهوه سبز به نسبت قهوه معمولی (قهوه ای)، حاوی کافئین کمتری است (حدود ۲۰ درصد کافئین قهوه معمولی را دارد). در نتیجه بسیاری از عوارض ناشی از کافئین در آن کمتر است و در عوض دارای مقادیر فراوانی کلروژنیک اسید می‌باشد. از آنجائیکه قهوه سبز به شدت تلخ است، اخیرا به شکل قرص و کپسول در بازار عرضه می شود که دقیقا خواصی مشابه نوشیدنی قهوه سبز را دارد.

توجه! در کنار اثرات مفید قهوه سبز، باید به این نکته نیز توجه شود که در صورت زیاده روی در مصرف آن، احتمال بروز عوارض جانبی از جمله استرس و افزایش تپش قلب وجود دارد.  همچنین در صورت داشتن حساسیت به کافئین، باید در مصرف قهوه سبز احتیاط شود. به علاوه، کلروژنیک اسید موجود در آن می تواند اثر مسهل داشته باشد.

در مجموع باید همواره این نکته را به یاد داشت که به غیر از کاهش انرژی دریافتی و افزایش فعالیت بدنی، هیچ نسخه معجزه آسایی برای کاهش وزن وجود ندارد و موارد پیشنهادی دیگر، تنها به عنوان روش های مکمل و در کنار این دو گزینه اصلی، می توانند موثر باشند.

کلمات کلیدی: قهوه سبز- قرص قهوه سبز- کلروژنیک اسید- کاهش وزن- لاغری- بافت چربی- کالری- آدیپونکتین- اکسیداسیون

چای سبز و کاهش وزن

چای سبز یکی از رایج ترین نوشیدنی ها در جهان است و اعتقاد بر این است که اثرات مفیدی در درمان بسیاری از بیماری ها و اختلالات از جمله چاقی دارد. اثرات ضدچاقی چای سبز عمدتا در ارتباط با محتوای نوعی از مواد آن به نام فیتوکمیکالها (از نوع پُلی فِنُلکاتِچین)  است که تکثیر سلول های بافت چربی را مهار می کند.

آیا تنها با نوشیدن چای سبز می توان وزن را کاهش داد؟

اعتقاد بسیاری از افراد بر این است که تنها با نوشیدن چای سبز در طول روز، می توانند به وزن دلخواه خود برسند. در حالی که باید دانست نوشیدن چای سبز، تنها به شرط رعایت رژیم غذایی مناسب و افزایش سطح فعالیت بدنی می تواند در تسریع روند کاهش وزن و بهبود سوخت و ساز بدن نقش داشته باشد. پلی فنل های موجود در چای سبز، می تواند به افزایش حرارت درونی بدن کمک کرده و به این ترتیب میزان سوزاندن و اکسیدشدن سلول های چربی را افزایش دهد و از این طریق، در روند کاهش وزن، موثر واقع شود.

توجه! درصورتیکه چای سبز به قصد بالا بردن میزان سوخت انرژی در بدن مصرف می شود، باید در نظر داشت که مصرف حداکثر سه تا چهار لیوان در روز کافی است و مصرف مقادیر بیشتر، نه تنها کمک بیشتری به تسریع سوخت سلول های چربی نمی کند بلکه بدن را با مشکلاتی از قبیل به هم خوردن تعادل آب و الکترولیت ها مواجه می کند که برای سلامت مضر است.

امروزه تبلیغات وسیعی در مورد قرص ها یا کپسول های چای سبز وجود دارد. باید دانست که این قرص ها در صورتی که واقعا حاوی گیاه چای سبز باشند، دقیقا همان خاصیت نوشیدنی چای سبز را دارند و می توانند از طریق افزایش متابولیسم بدن، روند جذب چربی ها را در بدن کاهش دهند.

توجه! نکته ای که باید همواره به آن توجه داشت این است که در مصرف این قرص ها نیز، همانطور که در مورد نوشیدنی چای سبز گفته شد، نباید افراط کرد. به طور کلی، مصرف بیش از حد نوشیدنی چــای سبـــز، کپسول ها و قرص های آن، عوارض جانبی متعددی را به همراه دارد. از جمله این عوارض می توان به اختلال عملکرد دستگاه گوارش، اسهال و تهوع، تغییرات فشار خون، تغییرات خلق و خو، تحریک پذیری، بی قراری و نامنظم شدن ضربان قلب اشاره داشت که در صورت مشاهده هریک از این علائم، باید بلافاصله مصرف آن را قطع کرده و به پزشک مراجعه کرد.

لازم به ذکر است که چای سبز همانند چای سیاه، در صورتیکه همراه با مواد غذایی حاوی آهن با منشاء گیاهی (آهن غیرهِم) مصرف شود مانند آهن موجود در اسفناج، موجب کاهش جذب آهن غذا می شود. بنابراین، بهترین زمان برای نوشیدن چای سبز ، یک تا دو ساعت قبل یا بعد از مصرف غذا است. در این صورت، نگرانی از بابت تاثیر منفی چای بر جذب آهن غذا وجود نخواهد داشت. همچنین ذکر این نکته حائز اهمیت است که تاثیر نامطلوب پلی فنل های موجود در چای بر جذب آهن، درمورد منابع حیوانی آهن (نظیر انواع گوشت ها) صدق نمی کند. بنابراین توصیه می شود که به طور کلی چای، ( چه سبز و چه سیاه) همراه غذاهای گیاهی حاوی آهن مصرف نشود.

تغذیه متعادل چیست ؟

نقش تغذیه در سلامتی و رشد بدن

 رشد و سلامت بدن با تغذیه سالم ارتباط مستقیم دارد. تغذیه نه تنها بر رشد جسمی و ظاهر انسان تأثیر می گذارد، بلکه بر نحوه احساس و برداشت ما از محیط، خلق و خو و رفتار ما نیز موثر است. اهمیت وجود برخی مواد مغذی برای بدن به ویژه ویتامین ها، مواد معدنی و پروتئینها، آن اندازه ضروری است که در تغذیه و سلامت سلولهای مغز دخالت دارند و بر این اساس می توان با استفاده از تغذیه مناسب، از بروز برخی نارساییهای عصبی و روانی انسان، پیشگیری کرد.

تغذیه کامل و کافی، باعث شادابی و تندرستی می شود، بر طول عمر مفید انسان می افزاید، ناتوانی و بیماری را کاهش می دهد، زندگی را در نظر انسان خوشایند، سعادت آمیز و رضایتبخش جلوه می دهد و از پیری زودرس پیشگیری می کند. بر عکس سوء تغذیه که امروزه، به ویژه در میان کشورهای توسعه نیافته شایع است، عامل اصلی مرگ و میرها است و بیشتر قربانیان خود را از میان کودکان برمی گزیند. گروه وسیعی از مردم جهان نیز با وجود آن که به غذای نسبتاً کافی دسترسی دارند به دلیل ناآگاهی تغذیه ای، به نوعی گرفتار سوء تغذیه هستند.

تغذیه متعادل چیست ؟

تغذیه متعادل به رژیم غذایی گفته می شود که کلیه نیازهای فرد به مواد مغذی را در شرایط مختلف فیزیولوژیکی تأمین کند. یعنی رژیم غذایی حاوی مواد غذایی متنوع از تمامی گروههای غذایی باشد و به مقدار کافی هم خورده شود. انسان برای دستیابی به سلامت کامل به تمام گروههای غذایی نیاز دارد، غذاها به ۵ گروه اصلی تقسیم می شوند که گروههای غذایی توصیه شده عبارتند از:

  • گروه نان و غلات: شامل انواع نان و به خصوص نوع سبوس دار، نان های سنتی، برنج، انواع ماکارونی و رشته ها، غلات آماده خوردن و فرآورده های آنها و به ویژه محصولات تهیه شده از دانه کامل غلات. این گروه دارای کربوهیدرات های پیچیده و فیبر غذایی (مواد غیرقابل هضم گیاهی) در انواع سبوس دار آن، برخی ویتامین های گروه B، آهن، پروتئین ناکامل و منیزیم هستند.

۲- گروه سبزی ها:  شامل انواع سبزی های برگ سبز، انواع  کلم، هویچ، بادمجان، نخود سبز، لوبیا سبز، کاهو، قارچ، انواع کدو، فلفل و گوجه فرنگی است. مواد غذایی این گروه دارای انواع ویتامین هایA و C، مواد معدنی مانند پتاسیم و مقدار زیادی فیبر غذایی و آب می باشد.

۳- گروه میوه ها: شامل انواع میوه و آب میوه تازه طبیعی، کمپوت میوه و میوه های خشک می باشد. مواد مغذی مهم این گروه شامل ویتامین C، پیش ساز ویتامین A، فیبر غذایی، مواد معدنی و آب است.

  • گروه شیر و فرآورده های کم چرب آن: این گروه شامل شیر و فرآورده های آن مثل ماست، پنیر، کشک، دوغ می باشد که توصیه می شود از لبنیات کم چرب استفاده کنید. این گروه دارای مقادیر زیادی کلسیم، پروتئین با کیفیت بالا، فسفر، ویتامین B2 و سایر مواد مغذی می باشد.
  • گروه گوشت و جانشین های آن: این گروه شامل انواع گوشت قرمز (مانند گوسفند، گوساله) و سفید مانند مرغ ماهی، پرندگان، تخم مرغ، انواع حبوبات (مانند نخود، لوبیا، عدس) و انواع مغز دانه ها (مانند بادام و فندق) است که دارای پروتئین، آهن، فسفر، ویتامین های B6، B12 و نیاسین، روی و منیزیم است.

نکته! در هر وعده غذایی باید کوشید تا دست کم از سه گروه غذایی مختلف استفاده شود.

نکته!  برای میان وعده ها بهتر است از  میوه و انواع مغز دانه ها نظیر گردو، پسته و بادام استفاده کرد.

توجه! همان طور که دیده می شود چربی ها، روغن ها و انواع قندهای ساده و شیرینی ها در هیچیک از گروه های اصلی غذایی جایگاهی ندارند زیرا با توجه به اینکه انرژی زیادی تولید می کنند، اما از آنجائیکه مواد معدنی و ویتامین های کمی را به بدن می رسانند،

 

توصیه: به یاد داشته باشیم تا حد امکان مصرف چربیها، روغنها، قندهای ساده و فرآورده های آنها را در برنامه غذایی خود محدود کنیم.

 

توصیه هایی برای داشتن رژیم غذایی سالم:

  • تنوع غذایی داشته باشید.
  • بین غذای دریافتی و میزان فعالیت بدنی خود تعادل برقرار کنید.
  • وزن خود را در محدوده طبیعی حفظ کنید.
  • هر روز حدود ۵۰۰ گرم سبزی و میوه تازه در برنامه غذایی خود بگنجانید.
  • مصرف قند و شکر و نمک را در برنامه غذایی خود محدود کنید.
  • نان و غلات سبوس دار را جایگزین انواع سفید و تصفیه شده آن کنید.
  • شیر و فرآورده های کم چرب آن را مصرف کنید.
  • تا حد امکان از گوشتهای کم چرب در برنامه غذایی خود استفاده کنید.
  • از مغزها مانند بادام، پسته و فندق در حد تعادل به عنوان میان وعده استفاده کنید.
  • روزانه به میزان کافی آب سالم و بهداشتی بنوشید.
  • از مصرف نوشیدنیهای صنعتی به ویژه نوشابه های شیرین و گازدار بپرهیزید.

برای همه افراد جامعه با در نظر گرفتن تفاوت های فردی مانند سن، جنس، مراحل رشد، بلوغ، دوران بارداری و شیردهی که با تغییرات فیزیولوژیک همراه می باشد باید یک رژیم غذایی متناسب در نظر گرفته شود. زیرا امروزه با پیشرفت علم دانشمندان و محققان علوم بالینی به این نتیجه رسیده اند که بین برنامه غذایی و بیماری های غیرواگیر مانند بیماری های قلبی- عروقی، انواع سرطان ها و دیابت نوع ۲ که موجب ناتوانی و مرگ زودرس می شود، ارتباط تنگاتنگی وجود دارد و بدین جهت طراحی یک رژیم غذایی مناسب که به کاهش خطر بروز این بیماری هاکمک کند، ضروری است.

 

اصولی برای تعیین کفایت تغذیه ای یک رژیم غذایی:

  • تنوع: یعنی مصرف چند ماده غذایی از گروههای غذایی مختلف.
  • تناسب: یعنی نسبت بین مصرف گروههای غذایی بر طبق راهنمای غذایی روزانه رعایت شود.
  • تعادل: در مصرف مواد غذایی کمبود و زیاده روی نباشد.
  • کنترل انرژی (کالری): تراکم انرژی در بعضی از غذاها خیلی بالا است که با وجود مصرف کالری زیاد، مواد مغذی کمتری به بدن می رسانند. مانند انواع غذاهای چرب و آماده که باید در مصرف آنها تعادل را رعایت کرد.

اسفناج را با ماست بخوریم یا نه

اسفناج با ماست

اسفناج یکی از سبزی های مقوی و پرخاصیت پاییزی است که غذاهای بسیاری می توانید با آن درست کنید یکی از غذاهای سنتی ایرانی بورانی اسفناج یا همان ترکیب اسفناج با ماست است اما باید بدانیم این ترکیب غذایی درست است یا غلط

آیا فیبر و اگزالات اسفناج، مانع جذب کلسیم ماست می‌شود؟

آن قدیم‌ها هم تعداد کانال‌های تلویزیون کم بود و هم ساعت پخش برنامه‌هایش … حوالی ساعت ۴/۵ بعد از ظهر که از مدرسه می‌آمدیم تازه یک ساعت بعد برنامه‌های تلویزیون شروع می‌شد. گاهی آنقدر بی تاب بودیم که از یک ربع قبل تلویزیون را روشن می‌کردیم تا لامپ آن گرم شود و ما بتوانیم سر وقت و از اول برنامه‌ها را ببینیم … یکی از کارتون‌هایی که خیلی دوست داشتیم، قهرمانی داشت به اسم « پاپای » که ملوانی بود با چهره‌ای که به پیرمردها می‌مانست، با بازوانی لاغر ولی ساعدهایی پهن که انگار بادشان کرده بودند، همیشه هم یک پیپ به دهان داشت که هر وقت سر کیف می‌آمد، یکی دو تا در آن می‌دمید و از آن صدایی شبیه به بوق در می‌آمد. بعدها که کارتون‌ها را به فارسی دوبله کردند و بنا به یک قانون نانوشته برای همه شخصیت‌های کارتونی یک صفت بلا و ناقلا و ظالم بلا و از این جور چیزها گذاشتند، به ناچار « پاپای » هم قبول کرد که نام خود را به « ملوان زبل » تغییر بدهد تا همچنان بتواند بزرگ‌ترها را با یادآوری خاطرات کودکیشان، دلشاد کند.

این « ملوان زبل » بیشتر مواقع به مشکلی برمی‌خورد که می‌بایست آن را به قوت زور بازو رفع می‌کرد. ظاهراً زور او به طور عادی به کار نمی‌آمد و ناگزیر می‌بایست «دوپینگ» می‌کرد و آن هم چیزی نبود جز خوردن یک قوطی پُر کنسرو اسفناج! برای منِ کودک، که مانند هر پسربچه دیگری سودای «پرزور» شدن را در سر داشتم، تصور این که بتوانم با خوردن اسفناج به چنان قدرتی برسم، بسیار خیال انگیز بود. خوردن «خورشت اسفناج» را یکی دو باری امتحان کرده بودم ولی از پسش برنیامدم. می‌ماند «بورانی»، آمیزه‌ای از ماست و اسفناج که بیشتر به عنوان پیش غذا و در کنار غذای اصلی گذارده می‌شد. بزرگ‌ترها می‌گفتند که اسفناج، آهن دارد و ماست، کلسیم و این هر دو باعث قوی شدن بچه‌ها می‌شود. بعدها در دوران تحصیلات عالی در مورد اجزای مواد غذایی و «برهم کنش» آن‌ها دانسته‌هایم بیشتر شد، اما واقعاً ماست و اسفناج چه دارند و ترکیب آن‌ها چه خواصی دارد؟

ترکیبات ماست چیست؟

ماست یکی از فراورده‌های لبنی تخمیری است که هر ۱۰۰ گرم آن ۳/۵ درصد پروتئین و ۱۲۰ میلی‌گرم کلسیم دارد. مقدار چربی ماست‌های موجود در بازار متفاوت است و بر حسب آن طبعاً مقدار بقیه اجزا نیز ممکن است فرق کند. با این حال اگر ماست حدود ۳ درصد چربی داشته باشد، هر ۱۰۰ گرم آن حدود ۶۰ کیلوکالری خواهد داشت. به عبارت ساده تر، هر یک لیوانِ پُر ماست ۳ درصد چربی، حدود ۳۰۰ میلی‌گرم کلسیم و ۱۵۰ کیلوکالری انرژی دارد.

ترکیبات اسفناج چیست؟

اما اسفناج از جمله سبزی‌های برگ‌دار به رنگ ( معمولاً ) سبز تیره است. همان‌گونه که احتمالاً می‌دانید، رنگ سبز سبزی‌ها به دلیل وجود رنگ‌دانه‌ای است به نام سبزینه یا کلروفیل که در ساختمان مولکولی خود، منیزیم دارد. پس از همین‌جا معلوم می‌شود سبزی‌ها و خاصه اسفناج از منابع خوب منیزیم هستند. هر ۱۰۰ گرم اسفناج پخته و آب گرفته (یعنی همان شکلی که عموماً برای تهیه «بورانی» استفاده می‌شود)، حدود ۸۷ میلی‌گرم منیزیم دارد. جالب اینکه مقادیر کلسیم و آهن آن، به ترتیب ۳/۵۷ و ۱۳۶ میلی‌گرم است. یعنی آهن آن از گوشت قرمز و کلسیم آن از ماست بیشتر است! با این همه، اسفناج منبع «خوب» کلسیم یا آهن به شمار نمی‌رود!

چرا اسفناج منبع خوب کلسیم یا آهن نیست؟

علت این مسئله، جذب نسبتاً اندک این مواد مغذی از اسفناج به دلیل وجود فیبر و به ویژه ترکیبی به نام اسید اگزالیک است که به شکل فعال آن اگزالات می‌گوییم. بسیاری از گیاهان این ماده را از اکسیداسیون ناقص قندها (کربوهیدرات‌ها) می‌سازند. اگزالات در بدن نیز تولید می‌شود و از طریق ادرار و مدفوع دفع می‌شود. در پاره‌ای موارد ممکن است دفع آن از ادرار زیاد شود. در این حال امکان دارد اگزالات با کلسیم ادرار تشکیل سنگ بدهد. به همین دلیل در این موارد می‌باید منابع غذایی اگزالات ( مانند اسفناج ) در رژیم غذایی بیمار محدود شود. هر ۱۰۰ گرم اسفناج پخته حدود ۳۶۵-۱۵۵ میلی‌گرم اگزالات دارد. اگزالات با پیوستن به عناصر دو ظرفیتی به ویژه کلسیم و آهن جذب آن‌ها را به طرز چشمگیری کاهش می‌دهد. گفته می‌شود کلسیم اسفناج به دلیل وجود اگزالات، در مقایسه با سایر مواد غذایی کمترین مقدار جذب را دارد به طوری که بدن می‌تواند حدود نیمی از کلسیم کلم بروکلی را جذب کند ولی تنها ۵ درصد کلسیم اسفناج ممکن است جذب شود. پختن اسفناج تأثیر چندانی بر اگزالات آن ندارد. بنابراین، تا آنجا که به کلسیم و آهن اسفناج مربوط می‌شود، افزودن ماست به آن از ارزش تغذیه‌ای آن نمی‌کاهد چون برخلاف تصور بسیاری از افراد، اساساً اسفناج منبع خوبی برای این مواد نیست.

آیا اگزالات اسفناج از جذب کلسیم ماست می‌کاهد؟

اما آیا فیبر و اگزالات اسفناج، مانع جذب کلسیم ماست می‌شود؟ البته ممکن است چنین اتفاقی بیفتد و تا حدودی جذب کلسیم کمتر شود اما جذب کلسیم به عوامل دیگری نظیر مقدار کلسیم در وعده غذایی، نیاز بدن، ویتامین D و ترشح کافی اسید معدی نیز بستگی دارد. مقادیر معمول فیبر غذایی عموماً تأثیر چندانی بر جذب کلسیم ندارند. بد نیست بدانید که اسفناج منبع خوبی از ویتامین‌های A، C، E، K، اسید فولیک، B۲، B۶، نیاسین و نیز املاحی چون مس، فسفر و منگنز است.

کلام پایانی

بنابراین، به نظر می‌رسد آمیزه ماست کم چرب و اسفناج، ترکیب متنوعی از مواد معدنی، ویتامین‌ها و مواد زیستی را برای بدن فراهم کند. البته تردید دارم که با خوردن آن مانند «ملوان زبل» پُرزور شوید، ولی مطمئنم به سلامتی خود کمک کرده‌اید و این هم خود ممکن است تعبیر تازه ای از زورمندی باشد… به حداکثر رساندن توان جسمی و روحی از طریق تغذیه سالم!

۱۰ ماده غذایی واجب برای هر آشپزخانه

۱۰ ماده غذایی واجب برای هر آشپزخانه

شاید بتوان بهترین نوع از غذاهای ایرانی را از این حیث در شمال کشورمان یافت سیر سرشار از اسید فولیک , ویتامین C, کلسیم, آهن, منیزیم, پتاسیم و مقدار کمی روی و ویتامین های گروه B است

اگرچه در آشپزخانه کدبانوهای ایرانی معمولا تمامی مواد لازم برای یک آشپزی خوب و خوشمزه موجود است، اما شرایط اقتصادی گاهی سبب می‌شود تا با برگزیدن موارد با اهمیت‌تر، در خرید های خود وسواس بیشتری به خرج دهیم. در اینجا با ۱۰ ماده غذایی آشنا می‌شویم که بودن آن در هر آشپزخانه‌ای لازم و حتی واجب است.

روغن زیتون فرابکر

این نوع از روغن زیتون به عنوان سالم‌ترین نوع از این فرآورده شناخته می‌شود. به سبب عدم بهره‌گیری از محصولات شیمیایی در تولید آن، می‌تواند توصیه نخست در این فهرست باشد. روغن زیتون فرابکر به عنوان عضو ثابت سفره مدیترانه‌ای شناخته شده و آن را بهترین روغن دنیا می‌نامند.

ماست کم‌چرب

هروعده از این نوع ماست که به ماست یونانی هم معروف است، حاوی تنها ۱۰۰ کالری است. از آن هم به عنوان یک دورچین وهم به عنوان یک میان‌وعده سبک می توان استفاده کرد.

عسل

این شیرین‌کننده طبیعی هم حاوی تمامی مواد آلی مورد نیاز بدن بوده و هم برای درمان دردهایی مانند سرفه‌های آلرژیک بسیار مفید است. شما می توانید از عسل برای شیرین کردن چای و یا حتی تهیه شربت استفاده کنید. به عکس شکر که برای بدن مضر است، قند موجود در عسل فوائد بی‌شماری در خود دارد.

حبوبات

مگر می‌شود پای ثابت غذاهای سنتی ایرانی در آشپزخانه‌های ما نباشد. این ماده غذایی ارزان، منبع غنی از فیبر و پروتئین بوده و برای کاهش مصرف گوشت، جایگزینی طلایی است. مثلا یک فنجان نخود حاوی ۱۵ گرم پروتئین و ۱۲ گرم فیبر است. این نشان‌دهنده عمق بینش پیشینیان ما برای بهره‌گیری از حبوبات در غذاهای اصیل ایرانی است.

تخم مرغ

یک عدد تخم مرغ حاوی ۶ گرم پروتئین بوده و با ۷۰ کالری می‌تواند ته دل شما را بگیرد. یک مطالعه نشان داده است خانم‌هایی که صبحانه از تخم مرغ استفاده کرده اند، دو برابر سایرین موفق به کاهش وزن خود شده‌اند. مصرف تخم‌مرغ آب‌پز به سبب نداشتن روغن از انواع سرخ‌کرده آن بهتر است.

نمک دریایی

برای اغلب ما ایرانی‌ها، این نوع از نمک چندان شناخته شده نیست؛ اما به علت دارا بودن مواد معدنی بیشتر و مفیدتر نسبت به نمک عادی، در دنیا اقبال خوبی به مصرف آن شده است. شما می‌توانید از این نمک به همان روش استفاده از نمک عادی در غذاهای خود استفاده کنید.

رب گوجه فرنگی

در یکصد سال اخیر، این فرآورده غذایی هم بدل به پای ثابت غذاها و خورش‌های ما ایرانی‌ها شده است. این چاشنی خوشمزه، سرشار از لیکوپن بوده که خاصیت ضد سرطانی بالایی دارد. از آنجایی که در انواع بسته‌بندی رب چاره‌ای جز استفادهاز مواد نگهدارنده نیست، نوع خانگی آن بیشتر توصیه می‌شود.

سبزی خوردن

این دورچین محبوب ایرانی‌ها با خواص شگفت‌آور آنتی‌اکسیدانی خود، هم طعم خوب و هم خواص بی‌شماری دارد. مصرف سبزیجات هم به صورت خام، هم پخته و هم همراه با ترشی‌ها می تواند برای بدن بسیار مفید باشد. استفاده از سبزیجاتی که داخل گلدان‌های کوچک در آشپزخانه رشد کرده و مورد مصرف قرار می‌گیرند، هم برای روحیه بخشی مناسب بوده و هم تازگی بیشتری برای مصرف خواهند داشت.

شکلات

شکلات تلخ به شدت برای مقابله با بیماری دیابت مفید است. دانشمندان به تازگی دریافته‌اند که استفاده از آن حتی به کاهش وزن نیز کمک می‌کند. از این فرآورده محبوب حتی برای مقابله با فشارخون و تنظیم کارایی قلب نیز می‌توان بهره برد.

سیر

بوعلی می‌گوید من می توانم درمان تمامی دردها را در سیر بیابم. اگرچه این ادعای بزرگترین دانشمند ایرانی جای بحث دارد، اما مصرف سیر (به خصوص خام آن) در تنظیم سوخت و ساز بدن مفید است. شاید بتوان بهترین نوع از غذاهای ایرانی را از این حیث در شمال کشورمان یافت. سیر سرشار از اسید فولیک ، ویتامین C، کلسیم، آهن، منیزیم، پتاسیم و مقدار کمی روی و ویتامین‌های گروه B است.

خوراکی هایی که خوش اخلاق می کند

خوراکی هایی که خوش اخلاق می کند

بعد از کار سخت روزانه یک خوراکی که به شما روحیه و نشاط بدهد خیلی ضروری به نظر می رسد برخی غذاها هستند که مصرف آنها موجب تقویت خلق و روحیه می شوند که در اینجا به توضیح چند مورد از آنها پرداخته ایم

خوراکی هایی که خوش اخلاق می کند

بعد از کار سخت روزانه یک خوارکی که به شما روحیه و نشاط بدهد خیلی ضروری به نظر می رسد. برخی غذاها هستند که مصرف آنها موجب تقویت خلق و روحیه می شوند که در اینجا به توضیح چند مورد از آنها پرداخته ایم.

ساردین

مطالعات نشان داده افرادی که بدنشان دچار کمبود امگا۳ است بیشتر از دیگر افراد، مبتلا به ضعف روحیه هستند. اسیدهای چرب امگا۳ موجود در ماهی های چرب مانند سالمون و ساردین، بخش وسیعی از بافت مغز را تشکیل می دهند. حدود ۶۰ درصد از وزن خشک مغز را چربی تشکیل می دهد که حدود ۶۰ درصد از وزن خشک مغز را چربی تشکیل می دهد که حدود ۳۰ درصد از آن ها به شکل امگا ۳ می باشد.

داشتن یک رژیم سرشار از امگا۳ کمک موثری به سلامت مغز خواهد کرد و با حفظ انعطاف سلول های مغز موجب تقویت و بهبود روحیه می شود و به این ترتیب پیام رسان های شیمیایی مغزی (انتقال دهنده های عصبی) می توانند به طور موثرتری کار کنند.

اسفناج

اگر بدن به کمبود ویتامین B مبتلا شود. منجر به ضعف روحیه و بداخلاقی فرد می شود، چرا که وجود مقدار پایین ویتامین B در بدن می تواند در واقع مانع تولید سروتونین شود. با خوردن سبزیجات برگی مانند اسفناج و بروکلی به افزایش سطح به افزایش سطح ویتامین B در بدن خود کمک کنید.

آب

بدن برای وظایف و عملکردهای منظم خود نیاز ضروری به آب دارد که در این خصوص نه تنها تک تک اعضای بدن با کمبود آب دچار نقص می شوند بلکه روی توانایی تمرکز مغز نیز تاثیر بسزایی خواهد گذاشت و موجب تضعیف آن ها خواهد شد.

موز

موز حاوی اسد آمینه مهم و ضروری تریپتوفان و نیز ویتامین B۶، A، فیبر، پتاسیم، فسفر، آهن و کربوهیدرات های تقویت کننده روحیه به جذب تریپتوفان در مغز کمک می کنند و ویتامین B۶ به تبدیل تریپتوفان به هورمون سروتونین که موجب بهبود اخلاق می شود کمک می کند که این مورد به تقویت خلق و خو و نیز داشتن خوابی راحت کمک بسزایی می کند.

از آنجا که تریپتوفان قادر به افزایش مقدار سروتونین در بدن می شود در درمان بیماری های مختلفی مانند بی خوابی، افسردگی و حتی هیجانات ناشی از خشم نیز موثر است. موزها به خاطر آنها به عنوان یک میان وعده سالم برای افرادی که دچار استرس های شدید یا خستگی شده اند مفید می باشد.

شکلات تیره

شکلات نه تنها طعم خوبی دارد بلکه می تواند روحیه و خلق و خوی شما را بهبود بخشد. شکلات هر چه تیره تر باشد دارای خواص بیشتری است. مصرف تکه چهار گوش کوچکی از شکلات تیره می تواند باعث شود مغز اندورفین آزاد کند و موجب افزایش سطح سروتونین شود. طی یک تحقیق به ۳۰ نفر مقدار ۴۰ گرم شکلات تیره طی ۱۴ روز داده شد.

نتایج نشان داد که این افراد هورمون استرس کمتری در بدنشان تولید شده و مقدار هیجانشان نیز کاهش یافته است. افرادی که دچار اضطراب هستند با خوردن شکلات شیری می توانند علائم و نشانه های این حالت را در خود کاهش دهند. تحقیقات می گوید خوردن شکلات تلخ نیز را برای افرادی که سابقه اضطراب ندارند می تواند نقش بسیار موثری در بهبود حالاتشان داشته باشد.

سیب

سیب سرشار از ترکیبی موسوم به کوئرستین است که از آسیب مغز در برابر رادیکال های آزاد پیشگیری می کند.

تخمه آفتابگردان

تخمه آفتابگردان منبع دیگری از تیروزین است و نیز سرشار از ویتامین E و سلنیوم است که محافظان خوبی برای قلب به شمار می روند.

ماست

کمبود ویتامین D منجر به بروز مشکلات بسیاری برای سلامتی از جمله افسردگی، پوکی استخوان، بیماری های قلبی و سرطان خواهد شد. بهترین منبع ویتامین D نور خورشید است ولی اگر در شرایطی قرار دارید که قادر به دریافت نور کافی از خورشید نیستید. بهتر است از منابع غذایی حاوی ویتامین D استفاده کنید. کلسیم نیز می تواند مقدار استرس و هیجان شما را کاهش دهد، برای این منظور می توانید مقداری توت(انواع توت ها) به ماست خود بیفزایید و آن ها را به عنوان صبحانه میل کنید.

بادام

بادام سرشار از ترکیبی موسوم به تیروزین است که یکی از اجزا سازنده برای تولید دوپامین و دیگر انتقال دهنده های عصبی مربوط به حالات فرد می باشد و این بدان معناست که خوردن یک مشت بادام نه تنها موجب بهبودی و سلامت دستگاه قلبی عروقی می شود بلکه به خاطر دارا بودن مقدار فراوانی فیبر و اسیدهای چرب غیر اشباع تک زنجیره ای باعث بهبود اخلاق فرد نیز می شود. از دیگر منابع غذایی حاوی تیروزین می توان به جوجه، بوقلمون و پنیر نیز اشاره کرد.

۶ مکمل, ۶ توصیه, ۶ هشدار

۶ مکمل, ۶ توصیه, ۶ هشدار

۶ مکمل

آنچه باید درباره ویتامین C, روی, آهن, اسیدفولیک, امگا۳ و منیزیم بدانید

ترجمه: ندا احمدلو/

مکمل‌های غذایی درست مانند تیغ دولبه در بدن عمل می‌کنند؛ یعنی اگر آنها را برای رفع کمبودهای تغذیه‌ای که به دلایل مختلف با آن مواجه شده‌اید…

مصرف کنید، هم نیاز بدنتان را برآورده و هم به حفظ سلامتتان کمک کرده‌اید اما مصرف بیش از اندازه، خودسرانه و ناآگاهانه انواع مکمل‌های غذایی، باعث ایجاد مسمومیت می‌شود و نه‌تنها برای سلامت مفید نیست، بلکه آن را به خطر هم می‌اندازد. بین مکمل‌های غذایی مختلف، گروهی از آنها به‌دلیل کمبودهای تغذیه‌ای که در میان افراد جامعه وجود دارد، بیشتر از سایر مکمل‌ها تجویز و مصرف می‌شوند. به همین دلیل به بررسی چگونگی مصرف رایج‌ترین مکمل‌های غذایی پرداخته‌ایم.

۱. مکمل ویتامین C

معمولا مکمل ویتامین C برای افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن یا سریع‌ترکردن روند بهبود بیماری‌های ویروسی مانند سرماخوردگی تجویز می‌شود. گاهی هم متخصصان پوست و مو، مصرف یک یا دو دوره از مکمل‌های ویتامین C را برای حفظ شادابی پوست به بیماران خود توصیه می‌‌کنند.

• توصیه: اگر مکمل ویتامین C را با نوشیدنی‌های حاوی این ویتامین یا نوشیدنی‌ها و خوراکی‌های حاوی ویتامین‌های A و E مصرف کنید، جذب آن در بدن بیشتر و بهتر صورت می‌گیرد. استعمال دخانیات، باعث دفع ویتامین C از بدن می‌شود. اگر مکمل ویتامین C مصرف کرده‌اید، برای پیشگیری از دفع آن از بدن، تا حدود ۲ ساعت از مصرف چای، قهوه و نسکافه خودداری کنید. در ضمن، مسکن‌ها، داروهای استروییدی، ضدبارداری و ضدافسردگی باعث ایجاد اختلال در جذب ویتامین C می‌شوند. همچنین بهتر است مکمل ویتامین C را حدود یک ساعت پیش از صرف غذا، مصرف کنید.

• هشدار: مکمل ویتامین C نباید بیشتر از حد تجویزشده، مصرف بشود زیرا افزایش سطح این ویتامین در بدن، باعث ابتلا به اسهال و افزایش ترشح شیره‌های گوارشی می‌شود.

۲. مکمل روی

کمبود روی در بدن باعث ایجاد خستگی، کوتاهی قد در بچه‌ها، افزایش دردهای قاعدگی و تاخیر در بهبود جای زخم‌های بدن می‌شود. از این رو، مصرف مکمل روی برای افرادی که از کمبود آن رنج می‌برند یا رژیم غذایی آنها از نظر وجود این ماده معدنی فقیر است، ضروری به نظر می‌رسد.

• توصیه: مکمل روی را باید با آب ساده میل کنید. مصرف همزمان روی با کلسیم، آهن، مس و منگنز به‌صورت همزمان، باعث ایجاد اختلال در جذب تمام این عناصر معدنی در بدن می‌شود. به‌همین دلیل مکمل روی و سایر مکمل‌هایی که نام بردیم، نباید باهم مصرف شوند.

• هشدار: این مکمل را نباید با شیر یا دوغ مصرف کرد. آب‌های سخت و معدنی هم باعث ایجاد اختلال در جذب روی می‌شوند. فیتات موجود در حبوبات هم جذب روی را مختل می‌کند و از دو ساعت قبل تا دو ساعت بعد از مصرف مکمل روی، نباید حبوبات خورد. مصرف فیبر فراوان و ابتلا به اسهال هم از دلایل دفع بیشتر روی از بدن هستند. میزان و زمان مصرف روی نیز به نظر و تجویز پزشک بستگی دارد.

۳. مکمل آهن

مکمل آهن برای افراد مبتلا به کم‌خونی ناشی از فقر آهن که مدام دچار خستگی‌های مزمن، سردرد، سرگیجه و سستی بدن هستند، تجویز می‌شود.

• توصیه: این مکمل را می‌توان با آب ساده یا آب مرکباتی مانند پرتقال، مصرف کرد اما خوردن آن با شیر یا دوغ که حاوی کلسیم هستند، توصیه نمی‌شود زیرا کلسیم باعث ایجاد اختلال در جذب آهن می‌شود. بهتر است مکمل آهن را یا ناشتا یا ۲ ساعت پس از صرف غذا مصرف کرد. اگر وقتی مکمل آهن را ناشتا مصرف می‌کنید دچار دل‌درد و معده‌درد می‌شوید، آن را ۲ ساعت پس از غذا میل کنید. در ضمن، مکمل آهن را هر روز سر ساعت مشخصی مصرف کنید تا دریافت و جذب آن در بدنتان به بهترین نحو باشد.

• هشدار: معمولا مصرف مکمل آهن با ابتلا به یبوست همراه است. برای رهایی از این مشکل، می‌توانید میوه‌ها، سبزی‌ها و غلات سبوس‌دار که حاوی فیبر هستند، ‌همراه آب فراوان و روغن زیتون در برنامه غذایی‌تان داشته باشید.

۴. مکمل اسیدفولیک

مصرف مکمل اسیدفولیک برای پیشگیری از ابتلا به کم‌خونی از پیش از باردار شدن تا مدتی پس از زایمان به خانم‌ها توصیه می‌شود.

• توصیه: اگر شما مکمل اسیدفولیک را با خوراکی‌های حاوی آن مانند اسفناج، کلم بروکلی، کلم سبز، کاهو، مرکبات، حبوبات و غلات سبوس‌دار مصرف کنید،‌ جذب آن در بدنتان افزایش خواهد یافت. اسیدفولیک هم مانند آهن، باید هرروز سر ساعت مشخصی مصرف شود. سر ساعت خوردن این مکمل در طول روز، چندان مهم نیست اما اگر برایتان ممکن است، بهتر است آن را حدود نیم ساعت پیش از خواب مصرف کنید.

• هشدار: مصرف بیش از ۱۰۰۰ میکروگرم اسیدفولیک در روز به هیچ فردی و تحت هیچ شرایطی توصیه نمی‌شود. دریافت بالای این مکمل باعث پنهان ماندن نشانه‌های کمبود ویتامین B۱۲ در بدن می‌شود که این کمبود هم می‌تواند مشکلاتی مانند آسیب‌های عصبی را در پی داشته باشد. افراد بالای ۵۰ سال و کسانی که انواع گوشت‌ها را از برنامه غذایی خود حذف کرده‌اند، جزو کسانی هستند که بدنشان در معرض کمبود ویتامین B۱۲ قرار دارد بنابراین باید درمورد دوز اسیدفولیک حتما با پزشک مشورت کنند.

۵. مکمل امگا۳

مصرف مکمل امگا۳ به افراد مبتلا به ناراحتی‌های قلبی، آنهایی که چربی خوب یا همان HDL بدنشان پایین است، بیماران مبتلا به افسردگی، فشار خون و تری‌گلیسرید بالا، کسانی که نیاز به تمرکز بیشتری در طول روز دارند و بچه‌های بیش‌فعال، توصیه می‌شود.

• توصیه: مکمل امگا۳ باید همراه با غذا و با یک لیوان آب مصرف شود. مصرف بیش از اندازه و خودسرانه این مکمل می‌تواند تاثیر منفی بر سلامت مغز داشته باشد، به‌همین دلیل نباید آن را خودسرانه یا بیشتر از دوزی که پزشک توصیه کرده است،‌ مصرف کرد.

• هشدار: اگر با مصرف این مکمل دچار اسهال، حالت تهوع و دل‌درد شدید، حتما موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. به‌هیچ‌وجه در دوران بارداری بدون نظر پزشک معالج، مکمل‌های امگا۳ را مصرف نکنید زیرا برخی از انواع این مکمل‌ها حاوی جیوه و برای مادر و جنین مضر هستند.

۶. مکمل منیزیم

عملکرد صحیح ارگان‌های مختلف بدن، سلامت استخوان‌ها و اعصاب ما به وجود این ریزمغذی که حدود ۲۵ گرم در بدن وجود دارد، وابسته است.

توصیه: حبوبات، غلات سبوس‌دار، اسفناج، سبزی‌های برگ سبز تیره و سایر سبزی‌ها، دانه‌ها و مغزها، سرشار از منیزیم و فیبر هستند و اگر همراه با مکمل منیزیم مصرف شوند، می‌توانند جذب این ریزمغذی را در بدن بالا ببرند. مصرف مکمل منیزیم می‌تواند برای افراد بیش‌فعال که به تمرکز بیشتری در طول روز نیاز دارند هم مفید باشد.

• هشدار: مکمل منیزیم باید با آب ساده میل شود و خوردن آن با سایر مکمل‌ها، دوغ یا شیر توصیه نمی‌شود.

پیتزاخورها بدانند که

پیتزا

از همان ۳۰۰ سال پیش که نخستین پیتزاها با طعم هایی متفاوت وارد بازار خوردنی های جهان شد,هیچ کس فکرش را هم نمی کرد که پای این محبوبیت سر هر کوچه و خیابان باز شود,حتی در سفره ما ایرانی ها که به غذاهای اصیل و طعم و عطرش معروف است

از همان ۳۰۰ سال پیش که نخستین پیتزاها با طعم‌هایی متفاوت وارد بازار خوردنی‌های جهان شد،هیچ‌کس فکرش را هم نمی‌کرد که پای این محبوبیت سر هر کوچه و خیابان باز شود،حتی در سفره ما ایرانی‌ها که به غذاهای اصیل و طعم و عطرش معروف است. این غذا که روزی به غذای فقرا مشهور بوده با شکل امروزی خود تفاوت زیادی داشته اما با این حال از همان قدیم جمعیت زیادی را برای تجربه طعم متفاوتش به ایتالیا می‌کشانده است.

پس از آن جایی که قدمت این غذا در ایران هم بیش از۵۰ سال می‌رسد، بد نیست قبل خوردن آن کمی اطلاعات هم چاشنی این فست فود پرطرفدار و لذیذ کنید. مهراوه شریفی‌نیا هم از جمله طرفداران پر و پا قرص پیتزا و البته به قول خودش پیتزای «خونگی» است و شما را به خوردن این غذای لذیذ دعوت می‌کند. همین موضوع بهانه خوبی است تا در باره پیتزا و تاریخچه آن بیشتر بدانید و با معروف‌ترین پیتزافروشی‌های شهر آشنا شوید.

میگرن و آلرژی در انتظار طرفداران فست‌فود

به عنوان یک متخصص تغذیه پیشنهاد دائمی ما به مردم عزیز رعایت تنوع و تعادل در مصرف هر نوع ماده غذایی و به حداقل رساندن مصرف فست‌فودهاست؛ چراکه اکثر بیماری‌هایی که امروزه گریبانگیر جمعیت ایرانی شده تا حدود زیادی ناشی از غلبه الگوهای غذایی غربی به جای غذاهای سنتی و اصیل ایرانی است که چه بسا ممکن است بیماری‌هایی نظیر میگرن و آلرژی‌ها با مصرف این غذاها ارتباط تنگاتنگی داشته باشند. لذا توصیه می‌کنم برای حفظ سلامت خود و خانواده‌تان مصرف غذاهایی از این دسته را به حداقل کاهش دهید.

مصرف پیتزا چه خطراتی دارد؟

با یک نگاه اجمالی به ترکیبات اکثر پیتزاها آنچه به چشم می‌خورد نان سفید، سوسیس، کالباس، پنیر فراوان و در پاره‌ای موارد سبزیجات گریل شده‌ای است که به‌دلیل طول مدت پخت و شدت حرارت اثری از ویتامین‌ها و مواد مغذی موجود در آن باقی نمی‌ماند. در کنار این مواد، نوشیدنی‌های غیرسالم نیز انتخابی است که در اکثر موارد مشاهده می‌شود و نگرانی ما را در ارتباط با تامین انرژی و مواد مغذی کافی برای نسل جوان‌مان دوچندان کرده است.

تحقیقات بیانگر تاثیرات مضر مصرف فست‌فودها به‌ویژه پیتزا با چاقی دوران کودکی، دیابت و بیماری‌های قلبی- عروقی در گروه‌های سنی بالاتر است؛ چراکه استنباط نادرستی در مورد غذا وجود دارد.

پیتزا غذایی فقیر است!

با درنظر گرفتن این امر که غذا خوردن و استقلال در انتخاب غذای دلخواه از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین لذت‌های دنیا محسوب می‌شود،در ارتباط با معضل فست فودها چند راهکار عملی قابل بررسی است:

اول؛ افزایش اطلاعات و آگاهی عموم مردم در مورد آنچه می‌خورند؛ یعنی فردی که پیتزا را به عنوان غذای انتخابی خود ترجیح می‌دهد، بهتر است از کالری و چربی و فقر این انتخاب در ارتباط با مواد معدنی مهم نظیر کلسیم و آهن در کنار ویتامین‌ها آگاه شود.

دوم؛ در تهیه نوع سالم و مشابه این نوع غذاها در خانه بیشتر تلاش کنیم. برای مثال مصرف پیتزایی که از نان سبوس‌دار تهیه و با استفاده از سبزیجات پخارپز همراه با ادویه‌جات مخصوص در کنار مقدار محدودی پنیر آرایش شده ، اقدامی بسیار موثر در حفظ و تامین سلامتی کودکان و حتی بزرگسالان است.

صادره از ایتالیا

کسی نیست که نداند پیتزا از غذاهای معروف ایتالیایی‌هاست. غذایی که شکل ابتدایی آن با پیتزاهای امروز زمین تا آسمان تفاوت داشت و تنها ترکیب اصلی آن همان خمیر معروف و گرد (از ترکیب آب و آرد) و سبزیجات کوهی بود که روی سنگ‌های بزرگ و داغ پخته می‌شدند. تعجب نکنید چون آن زمان خبری از پنیر پیتزا و انواع گوجه و فلفل برای تهیه پیتزا نبود شاید به همین دلیل هم طبقات مرفه جامعه رغبتی به خوردن آن نداشتند و این غذا به خوردنی محبوب طبقه فقیر و کارگر آن زمان مشهور بود اما محبوبیت بی‌اندازه این غذا بین اقشار مختلف جامعه به زمانی برمی‌گردد که یک کارگر ساده نانوایی دست به خلاقیتی جالب زد و در تهیه پیتزا برای اولین بار از ترکیب گوجه‌فرنگی، پنیر معروف موتزارلا و سبزیجاتی مانند ریحان استفاده کرد.

محبوبیتی که او با هدف به دست آوردن دل پادشاه و ملکه مارگاریتا و تزیین شکل پیتزا به شکل پرچم ایتالیا به آن رسید و نام پیتزا مارگاریتا را سر زبان‌ها انداخت. این غذا که بعد از تبدیل شدن به غذای محبوب ملکه ملی شد‌، به سرعت از مرزهای مختلف آمریکا و اروپا عبور کرد. در بدو ورود پیتزای سبک ایتالیایی با ذائقه مردمان مختلف کشورهای دیگر همخوانی نداشت؛ پس هر کشور با اعمال تغییراتی خلاقانه روی این خوردنی وسوسه برانگیز آن را به شکلی مطابق ذائقه و میل مردمانش شکل داد و این غذا با شکل و شمایل امروزی با خمیرهایی نازک یا کلفت، پنیر کم یا زیاد و پر شده با انواع گوشت، مرغ و سبزیجات و ترکیبات دیگر وارد رستوران‌های بزرگ شهر شد.

مهاجرت به ایران

سفر پیتزا به دیار ما به دهه ۱۳۰۰ شمسی برمی‌گردد؛ سفری که با توجه به نزدیکی مرز ایران به روسیه اتفاق افتاد و در نتیجه پای نخستین رستوران‌های فرنگی با مدیریت روس‌ها و ارامنه را به تهران باز کرد. ایرانی‌ها درست در همان زمان بود که برای اولین‌بار در آن رستوران‌ها با غذاهایی جدید مانند کتلت، الویه و سوپ آشنا شدند اما در کنار اینها به مرور با ورود آمریکایی‌ها به قلمرو ما رستوران‌هایی با امتیاز آن با هدف عرضه غذاهای فرنگی در چند شعبه بازگشایی شد که بعد از انقلاب با لغو آنها همه بساط‌ها برچیده شد اما با این حال از یادگارهای اصلی آن دوران همان پیتزا پنتری معروف خیابان ویلا را می‌توان نام برد.

از طرفی پیتزافروشی معروف داوود به عنوان اولین و قدیمی‌ترین پیتزافروشی ایران از سال ۱۳۴۰ شروع به کار کرد. پیتزافروشی که از همان دوران تا امروز قدمت دارد و مشتریانش به همان سبک و سیاق گذشته طعم اولین پیتزاهای وارد شده به ایران را می‌چشند اما همین محبوبیت باعث شد تا امروزه در سطح شهر پیتزافروشی‌های گوناگونی را در اشکال مختلف ببینیم و برای خوردن یک پیتزای ایتالیایی مرغوب در شهر سردر گم نباشیم.

پاتوق پیتزاخورها

پیدا کردن مرغوب‌ترین و بهترین رستوران‌های شهر دیگر مثل سابق سخت نیست. تا پیش از این تجربه کردن طعم غذای رستوران‌های مختلف، ما را در محک زدن خوب یا بد بودن آن کمک می‌کرد اما امروز با پیشرفت امکانات و بالا رفتن کاربران شبکه‌های مختلف مجازی می‌توان به راحتی خوب و بد ماجرا را در چشم بر هم زدنی از میان هزاران کامنت و عکس تشخیص داد. با همه اینها‌ تعدادی از پیتزافروشی‌های محبوب شهر اینجاست که اگر پیتزاخور حرفه‌ای باشید،حتما سری به آنها زده‌اید.

– حتما شما هم ازدحام عجیب محدوده این پیتزافروشی در بزرگراه چمران – ابتدای ولنجک به چشم‌تان خورده است. پیتزا پرپروک که به خاطر پیتزاهای خوشمزه خود معروف است، کار خود را با مغازه‌ای کوچک در محدوده سعادت آباد شروع کرد که ترکیبی از پیتزاهای پرملات قدیمی با شکل و شمایلی (پنجره‌ای) جدید است؛بنابراین امتحان کردن طعم آن را از دست ندهید.

– اگر از انواع پیتزاها به دنبال ایتالیایی‌ترین نوع آن می‌گردید، فقط سراغ مورانو بروید. این رستوران در چند شعبه مختلف به ارائه بهترین پیتزای ایتالیایی با در نظر گرفتن تنوع مزه و کیفیت مرغوب مواد اولیه معروف است.

– اگر عاشق خوردن غذا در رستوران‌های قدیمی و نوستالژی شهر هستید باید سر زدن به اولین پیتزافروشی ایران را به شما توصیه کنیم. پیتزا داوود واقع در خیابان نوفل لوشاتو با حفظ شکل و شمایل گذشته خود در سرو پیتزایی خوش‌طعم،پرملات و استثنایی و البته با قیمتی مناسب معروف است.

– اگر از پیتزا علاوه بر طعم،کیفیت و سلامت می‌خواهید، می‌توانید نشستن در رستوران ساده و قدیمی دکتر آرین را تجربه کنید. این رستوران با ارائه ۱۱ نوع پیتزا در تهیه طعمی جدید و متفاوت از این غذا مشهور است پس اگر گذرتان به خیابان فاطمی افتاد، تجربه طعم آن را از دست ندهید.

پیتزا در خانه

برخلاف بسیاری از رستوران‌بازها خیلی‌ها حاضر نیستند لب به پیتزاهای رنگارنگ خارج از خانه بزنند و ترجیح می‌دهند که همین غذای لذیذ و پرطرفدار را در منزل با سبک و سلیقه خودشان تهیه کنند. به ویژه افرادی که به خاطر نوع خاص بیماری‌شان مجبور به رعایت نوع خاصی رژیم غذایی هستند. از فاکتورهای سلامت پیتزاهای خانگی که بگذریم،به نکاتی می‌رسیم که درست کردن این غذای پرطرفدار را برای شما لذت بخش‌تر می‌کند.

– بچه‌ها عاشق خوردن این نوع غذاها در بیرون از خانه هستند؛پس برای اینکه بتوانید آنها را به خوردن این نوع غذاها در خانه با دستپخت خودتان علاقه‌مند کنید،بهتر است با تهیه مواد اولیه لازم با همکاری خود آنها کار پخت پیتزا را مرحله به مرحله پیش ببرید.

– تمام افرادی که دچار بیماری‌هایی مانند قلب، کلیه، دیابت و. . . هستند هم می‌توانند از این غذای لذیذ نوش‌جان کنند. فقط کافی است ترکیباتی که مورد استفاده قرار می گیرد،همان خوردنی‌های مجاز بیماری آنها باشد.

– در پخت پیتزای خانگی با کنترل میزان چربی و مواد مورد استفاده در آن حتی می‌توانید مراقب رژیم و اضافه وزن خود باشید و از نگاه کردن به آن در رستوران‌ها احساس سرخوردگی نداشته باشید.

۴ دلیل برای آنکه شبها زودتر شام بخورید

شام

در زندگی روزانه, به دلایل گوناگون از جمله ترافیک یا سایر مشغله ها, معمولاً اکثر ما این قانون را رعایت نمی کنیم, اما به راستی فواید خوردن شام در ساعات اولیه شب, به جز تناسب اندام و کاهش وزن چیست در ادامه مطلب, به برخی فواید رعایت این قانون اشاره می کنیم

در زندگی روزانه، به دلایل گوناگون از جمله ترافیک یا سایر مشغله ها، معمولاً اکثر ما این قانون را رعایت نمی کنیم، اما به راستی فواید خوردن شام در ساعات اولیه شب، به جز تناسب اندام و کاهش وزن چیست؟ در ادامه مطلب، به برخی فواید رعایت این قانون اشاره می کنیم.

سوزش معده ای که در نتیجه خوردن غذا در ساعات پایانی شب باشد، مانع خواب آرام شما در طول شب می شود. اگر شما جزو آن دسته از افرادی هستید که اخبار مربوط به سلامت و تناسب اندام را پیگیری می کنند، حتماً تاکنون بارها از پزشکان و متخصصان تغذیه شنیده اید که باید شام را پیش از ساعت ۷ شب خورد.

۱- کمک به کنترل وزن

در ساعات پایانی روز، معمولاً افراد میل به خوردن غذاهای پرکالری و از لحاظ غذایی کم ارزش دارند که عموماً هم در خوردن آن ها زیاده روی می کنند.

همچنین اگر شما در طول روز وعده ای را حذف کرده باشید یا خوردن شام را به تأخیر اندازید، برای سیر شدن خود حجم بیشتری غذا می خورید و در نتیجه کالری بیشتری دریافت می کنید. همه این موارد زمانی که با حذف وعده بعدی – یعنی وعده صبحانه – همراه شود، منجر به عکس العمل بدن شما به هورمون انسولین ترشح شده می شود که نتیجه آن افزایش ذخیره های چربی در بدن و اضافه وزن خواهد بود.

۲-کاهش سوزش معده

سوزش معده یا قلب نوعی حس گرفتگی در سینه، درست پشت قفسه سینه است که ممکن است با خم شدن یا دراز کشیدن بدتر شود. به گفته متخصصان، یکی از راه های جلوگیری از ایجاد این سوزش، پرهیز از خوردن وعده های غذایی حجیم و پرچرب در ساعات پایانی شب است. خوردن شام در ساعات اولیه شب به دستگاه گوارش شما زمان کافی برای هضم غذا را می دهد و خطر افزایش اسید معده و برگشت اسید به مری را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.

این واقعه که متخصصان آن را با عنوان رفلاکس اسید معده می شناسند، معمولاً با سوزش معده و قلب همراه است. دراز کشیدن پس از خوردن غذا سوزش معده و برگشت اسید را بیشتر می کند. به همین دلیل وجود چند ساعت فاصله زمانی بین خوردن غذا و دراز کشیدن می تواند در کاهش سوزش معده بسیار موثر باشد.

۳- خوابی آرام تر

سوزش معده ای که در نتیجه خوردن غذا در ساعات پایانی شب باشد، مانع خواب آرام شما در طول شب می شود. دل درد نیز یکی دیگر از مشکلاتی است که هنگام خواب برای فردی که دیروقت شام خود را میل کرده است به وجود می آید.

مصرف بیش از حد مایعاتی مانند آب، نوشابه، شیر یا حتی غذاهای آب دار مانند سوپ باعث می شود شما مجبور شوید در طول شب چندین بار برای خالی کردن مثانه خود از خواب بیدار شوید، اما توجه داشته باشید که رفتن به رختخواب با معده خالی و با گرسنگی نیز به هیچ وجه توصیه نمی شود و این موضوع نیز می تواند به نوبه خود در خواب اختلال ایجاد کند.

به همین دلیل متخصصان توصیه می کنند افراد قبل از خواب یک میان وعده کم حجم و سبک مصرف کنند. غلات آماده مصرف همراه با شیر کم چرب، یا ماست با کمی نان، از جمله گزینه های مناسب هستند.

۴- انرژی بیشتر

شروع روز با یک صبحانه خوب و کامل و خوردن وعده های مقوی در طول روز نه تنها میزان انرژی شما را افزایش می دهد، بلکه عملکرد مغز و اعصاب را نیز بهبود می بخشد، اما به تعویق انداختن وعده های غذایی نه تنها انرژی شما را کاهش می دهد، بلکه باعث پایین آمدن قند خون شما نیز می شود و احساس خستگی و کسلی را برای شما ایجاد می کند. برای پیشگیری از چنین وضعیتی، سعی کنید وعده های اصلی و میان وعده های خود را به موقع و منظم مصرف کنید.

یکی دیگر از دلایل افزایش انرژی ناشی از خوردن شام در ساعات اولیه شب، آرامش بیشتری است که فرد هنگام خواب تجربه می کند. خواب آرام شب قبل، باعث افزایش انرژی در روز بعد شده و انگیزه فرد برای ورزش و کنترل وزن بیشتر می شود.

چند راهکار برای کاهش میل به خوردن در ساعات پایانی شب

_ درست پس از شام دندان های خود را مسواک بزنید. این کار هم برای بهداشت دهان و دندان شما مناسب است، هم مزه خمیردندان طعم غذاهایی که بعد از آن خورده می شود را تغییر می دهد و در نتیجه میل به خوردن غذا را کاهش می دهد.

_ دمنوش های گیاهی بنوشید. اگر دوست دارید هنگام تماشای تلویزیون یا گشت و گذار در اینترنت یک چیزی بخورید، دم نوش گیاهی بنوشید. با این کار هم به اصطلاح دهانتان مشغول است، هم کالری اضافی وارد بدن خود نمی کنید و هم از خواص متعدد دمنوش های گیاهی بهره مند می شوید.

_ برای صرف شام زمان تعیین کنید. حتی می توانید ساعت خود را کوک کنید تا مثلاً یک ساعت قبل از ساعت ۷ شب به شما یادآوری کند که برای خوردن شام خود یک ساعت دیگر بیشتر فرصت ندارید.

_ برنامه غذایی خانواده را در صورت لزوم تغییر دهید. شاید لازم باشد به دلیل مشغله کاری اعضای خانواده، از قبل برای نوع و ساعت شام برنامه ریزی کنید.

بهترین جایگزین های گوشت قرمز و مرغ

بهترین جایگزین های گوشت قرمز و مرغ

این روزها گیاهخواری طرفداران زیادی پیدا کرده و خیلی ها ناگهان رژیم غذایی همیشگی را رها می کنند و گیاهخوار می شوند اما سوالی که مطرح می شود این است آیا جانشین های گیاهی می توانند همه مواد موردنیاز بدن را تامین کنند

این روزها گیاهخواری طرفداران زیادی پیدا کرده و خیلی‌ها ناگهان رژیم غذایی همیشگی را رها می‌کنند و گیاهخوار می‌شوند. در گیاهخواری سویا و قارچ نقش مهمی در جایگزینی گوشت و مرغ دارند و به‌همین دلیل این دو ماده غذایی گیاهی طرفدار بیشتری دارند. اما سوالی که مطرح می‌شود این است؛ آیا این دو جانشین گیاهی می‌توانند همه مواد موردنیاز بدن را که گوشت و مرغ تامین می‌کردند به بدن برسانند. اصلا چه کسانی می‌توانند سویا یا قارچ بخورند؟ و چه کسانی نمی‌توانند؟ چقدر از بایدها و نبایدهای این دو پروتئین گیاهی می‌دانید؟ با دکتر نیاز محمدزاده‌هنرور، متخصص تغذیه، گفت‌وگو کرده‌ایم تا درباره این دو پروتئین مهم گیاهی بیشتر بدانیم.

سویا را دست‌کم نگیرید

سویا یکی از انواع حبوبات بومی جنوب‌شرق آسیاست؛ اما به‌دلیل خواصی که دارد، در سراسر دنیا به‌ گونه‌های مختلفی مانند شیر سویا، توفو (معمولا در غذاهای آسیایی به‌خصوص در شرق و جنوب‌شرق آسیا یافت می‌شود که جایگزین گوشت است؛ به‌عنوان مثال سوسیس سویا، همبرگر توفو و….)، سس‌سویا و روغن‌سویا مورداستفاده قرار می‌گیرد. این خوراکی حاوی مواد مغذی مانند پروتئین، ترکیب اسیدهای چرب غیراشباع و ایزوفلاون‌ها (مواد گیاهی هستند که ساختار شیمیایی آنها شبیه استروژن انسان است. این مواد گیاهی در بدن مانند استروژن‌ها عمل می‌کنند) است؛ به‌همین دلیل در کاهش کلسترول خون، عوارض ناشی از یائسگی و حتی کاهش خطر سرطان سینه و پروستات تاثیر غیرقابل انکاری دارد.

چه کسانی سویا بخورند

توصیه‌هایی در زمینه مصرف این خوراکی وجود دارد؛ افرادی که از کودکی سویا مصرف می‌کنند، منع مصرفی هم در آینده ندارند. اما افرادی که تازه تصمیم گرفته‌اند سویا را جایگزین گوشت کنند باید از این بابت مطمئن باشند که زمینه عوامل خطرساز نداشته باشند. برای مثال افرادی که به‌تازگی یائسه شده‌اند و قبلا هم سویا مصرف نکرده‌اند، اگر قصد دارند سویا را وارد برنامه غذایی‌شان کنند باید از این موضوع اطمینان حاصل کنند که ریسک سرطان سینه در آنها بالا نباشد. همچنین درصورت وجود عوامل خطر سرطان‏های وابسته به هورمون هم این نکته باید رعایت شود و بهتر است سویا با احتیاط مصرف شود. از مصرف مکمل و قرص‌های سویا هم در چنین شرایطی باید پرهیز شود.

سویا؛ رقیب سرسخت گوشت قرمز

محصولات سویا جزء موادغذایی هستند که نقش و ویژگی آنها فراتر از نقش تغذیه‌‌ای‌شان است؛ یعنی خواصی شبیه خواص دارویی دارد و این نکته بسیار مهمی در ارزش غذایی سویاست. اگر بخواهیم آن را با فرآورده‌های حیوانی مقایسه کنیم باید بگوییم، سویا اولین گیاهی است که خواص آن به شدت به فرآورده‌‌های حیوانی نزدیک است؛ چراکه پروتئین بسیار بالایی دارد. این پروتئین از لحاظ ارزش غذایی دارای دو اسید آمینه متیونین و سیستئین است که بسیار غنی و تقریبا شبیه گوشت هستند.

عوارض یائسگی را کاهش دهید

شیر سویا از ترکیبات تهیه شده از سویاست که به‌دنبال پروسه غیرفعال کردن ترکیبات مضر موجود در سویا تهیه شده است. برخی افراد به‌دلیل عدم تحمل لاکتوز، قادر به استفاده از شیر پاستوریزه یا همان شیر گاو نیستند. شیر سویا برای افرادی که به لاکتوز حساسیت دارند، می‌تواند یک جایگزین مناسب برای شیر گاو باشد. وجود فیتو استروژن‏های موجود در سویا و شیر سویا به‌همراه کلسیم باعث شده این دو ماده تاثیر مثبتی در کاهش پوکی استخوان و عوارض ناشی از یائسگی داشته باشند.

خام‌خواری ممنوع!

مصرف سویای خام خطرات قابل‌توجهی برای بدن، به‌ویژه پانکراس ایجاد می‌کند برای همین توصیه می‌شود قبل از مصرف این فرآورده حرارت کافی ببیند و از مصرف نوع خام آن پرهیز شود. برخی افراد فکر می‌کنند سویا باید بعد از یک دوره سنی مصرف شود؛ درصورتی که این خوراکی باید مانند تمام ترکیبات غذایی از همان دوران کودکی در حد اعتدال مصرف شود.

آقایان در خوردن سویا زیاده‌روی نکنند

ممکن است درباره عوارض سویا نکاتی به گوش‌تان خورده باشد. به‌عنوان مثال این ماده غذایی باعث ناباروری مردان می‌شود یا تاثیرات مضر دیگر، اما بهتر است بدانید که گزارشی در این زمینه‌ها به‌طور قطعی و تایید شده، منتشر نشده است. با این حال برخی تحقیقات اخیر نشان داده، ‌افرادی که میزان سویای بیشتری مصرف کرده‌اند، ‌سلول‏های جنسی در آنها حدود ۴۱میلیون کمتر از کسانی است که سویا نخورده‌اند.

طبق مشاهدات، میزان اسپرم طبیعی بین ۸۰ تا ۱۲۰میلی‌لیتر است و این تاثیر در مردان چاق بیشتر گزارش شده است. برای همین با درنظر گرفتن موارد فوق توصیه می‌شود آقایانی که با مشکلات ناباروی مواجه هستند مصرف سویای خود را به حداقل کاهش دهند. حتی برخی تحقیقات بیانگر اثرات منفی سویا بر رفتارهای اجتماعی به‌ویژه در مردان و بروز رفتارهای نامتعادل است که برای تایید قطعی این تاثیرات نیاز به مطالعات بیشتری وجود دارد.

قارچ؛ محبوب‌ترین سبزی

غیر از سویا، قارچ یکی دیگر از ماده‌های غذایی است که سرشار از پروتئین است. قارچ ازجمله سبزیجات بسیار موثر و منبع غنی از ریزمغذی‌های موردنیاز بدن است. بیش از ۳۸هزار نوع قارچ وجود دارد که بعضی آنها سمی‌اند و بعضی آنها قابل خوردن هستند. رنگ، شکل و اندازه قارچ‌ها می‌تواند خیلی متنوع و مختلف باشد. برخی افراد با دیدن گونه‌های مختلف قارچ ترغیب می‌شوند آن‌را مصرف کنند، اما اولین توصیه به این دسته از افراد این است که از مصرف انواع قارچ‌ها که به‌صورت وحشی در مناطق جنگلی می‌رویند و شکل و بوی متفاوتی دارند، پرهیز کنند.

توصیه می‌شود قارچ‌های وحشی را از اماکن قابل اطمینان خریداری کنید، زیرا بعضی قارچ‌های وحشی، سمی‌اند و می‌توانند به سلامت قلب، کلیه و کبد صدمه بزنند و حتی کشنده باشند.

خانم‌های یائسه به قارچ بیشتر توجه کنند

قارچ مانند سویا دارای خواص فیتو استروژن است ولی کمتر از آن در بدن مشاهده می‌شود و می‌تواند خواص استروژن را که همان هورمون زنانه است در بدن تقلید کند. برای همین مصرف قارچ‌های خوراکی می‌تواند در کاهش عوارض گرگرفتگی در خانم‏ها به‌ویژه در زمان یائسگی موثر باشد. قارچ در برابر تشکیل لخته‌های خون اضافی در بدن مقاومت می‌کند، برای همین در کاهش گرفتگی عروق و بیماری‏های قلبی- عروقی بسیار موثر عمل می‏کند.

قارچ و قند تره هالوز

قند تره هالوز موجود در قارچ باعث تحریک سیستم ایمنی و تقویت آن می‌شود، اما در برخی افراد وجود این ترکیب عوارضی مانند نفخ به‌وجود می‌آورد؛ البته تحقیقات ثابت کرده اگر قارچ به‌جای خام به‌صورت بخارپز مصرف شود این عارضه به‌شدت کاهش پیدا می‌کند.

هر ۱۰۰گرم قارچ حاوی ۲/۵گرم پروتئین، ۰/۱میلی‌گرم B۱، ۰/۵میلی‌گرم B۲، ۳/۵میلی‌گرم B۳، ۱/۵میلی‌گرم B۵، ۱۸میلی‌گرم کلسیم و ۴۴۸میلی‌گرم پتاسیم است. همچنین هر ۱۰۰گرم قارچ در کنار کالری بسیار پایین حاوی یک‌میلی‌گرم آهن است، پس قارچ می‌تواند در تامین آهن موردنیاز بدن موثر باشد. سلنیوم (آنتی‌اکسیدان است و از آسیب حاصل از رادیکال‌های آزاد به سلول‌های بدن ممانعت می‌کند) موجود در قارچ نیز برای دفاع بدن در برابر مواد مضر بسیار کمک‌کننده‌است.

نقش پر اهمیت تغذیه در جلوگیری از زوال عقل و افسردگی در دوران پیری

نقش پر اهمیت تغذیه در جلوگیری از زوال عقل و افسردگی در دوران پیری

جمعیت انسان ها در سراسر جهان پیر می شود. تخمین زده می شود که تا سال 2050 دو میلیارد نفر به سن 60 سالگی یا بیشترخواهند رسید، که 131 میلیون نفر آن ها تحت تاثیر زوال عقل قرار خواهند گرفت، در حالی که پیش بینی می شود افسردگی تا سال 2020 دومین علت ناتوانی در جهان باشد.

بنابراین ممانعت یا به تاخیر انداختن شروع این اختلالات باید اولویت سلامت عمومی باشد. شواهدی مبنی بر ارتباط الگوهای خاص رژیم غذایی، به ویژه رژیم غذایی مدیترانه ای، با کاهش خطر ابتلا به زوال عقل و افسردگی وجود دارد.

مواد مغذی خاصی نیز در ارتباط با سلامت مغز مورد بررسی قرار گرفته اند و شواهد جدید از نقش های محافظتی اسید چرب امگا 3، پلی فنل ها، ویتامین D و ویتامین های B در برابر زوال عقل و افسردگی به ما اطلاع می دهند.

درحال حاضر، کلیه ی شواهد در حمایت از نقش فولات (اسید فولیک) و ویتامین های B (ویتامین B12، ویتامین B6 و ریبوفلاوین) در کاهش پیشرفت زوال عقل و احتمالا کاهش خطر افسردگی در پیری بسیار قوی و مطرح هستند.