سلامت و دسترسی خون

سلامت و دسترسی خون

 

نکات کلیدی

• از ۱۰۸ میلیون اهدا شده در دنیا، تقریبا نیمی از آن‌ها در کشور‌های پردرآمد گردآوری شده است که تنها ۱۸٪ از جمعیت جهان در چنین کشورهایی زندگی می‌کنند. این آمار نشان دهنده‌ی افزایش ۲۵ درصدی نسبت به ۸۰ میلیون اهدای انجام شده در سال ۲۰۰۴ است.
• در کشورهای کم‌درآمد، تا ۶۵٪ از انتقال خون متعلق به کودکان زیر ۵ سال است؛ در حالی که در کشورهای پردرآمد، گروه بیمارانی که بیشترین میزان انتقال خون برایشان صورت می‌گیرد، بالای ۶۵ سال سن دارند و ۷۶٪ از کل انتقالات را در بر می‌گیرند.
• آمار اهدای خون در کشورهای پردرآمد ۳۶٫۸ اهدا در هر ۱۰۰۰ نفر، ۱۱٫۷ اهدا در کشورهای با درآمد متوسط و ۳٫۹ اهدا در کشورهای کم درآمد است.
• افزایشی به میزان ۸٫۶ میلیون اهدای داوطلبانه و بدون مزد، از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۲ گزارش شده است. در مجموع، ۷۳ کشور بیش از ۹۰٪ از موجودی خون خود را از اهدا کنندگان داوطلب و رایگان به دست می‌آورند؛ با این حال، ۷۲ کشور بیش از ۵۰٪ از ذخیره‌ی خون خود را از اهدا کنندگان جایگزین و اهدا کننده‌های پولی تامین می‌کنند.
• تنها ۴۳ کشور از ۱۵۶ کشوری که گزارششان در آمارها وجود دارد، محصولات دارویی گرفته شده از پلاسما (PDMP) را از تجزیه‌ی پلاسما در کشور خودشان می‌سازند.، و اکثر ۱۱۳ کشور دیگر، PDMPها را وارد می‌کنند.

سازمان‌ها و سیاستشان برای خون

انتقال خون باعث نجات جان‌ها می‌شود و سلامت را بهبود می‌بخشد، اما بسیاری از افرادی که به انتقال خون نیاز دارند، دسترسی به موقع به خون سالم ندارند. تامین خون سالم و کافی باید جزو سیاست‌های اساسی و بنیادی بهداشت ملی هر کشور باشد.

سازمان بهداشت جهانی پیشنهاد می‌کند تا تمام فعالیت‌های مربوط به جمع آوری خون، آزمایش آن، پردازش، ذخیره سازی و توزیع آن در سطح ملی و توسط سازمان‌های موثر و شبکه‌های یک پارچه‌ی تامین خون راهبری شود. سیستم ملی خون باید با سیاست‌های ملی خون و ضوابط قانونی اداره شود تا عملی سازی استانداردها را به شکل یک پارچه ترویج دهد و کیفیت و سلامتی برای خون و محصولات خونی فراهم کند.

ذخیره خون

نزدیک به ۱۰۸ میلیون اهدای خون در جهان گردآوری می‌شود. بیش از نیمی از این‌ها در کشورهای پردرآمد جمع آوری می‌شوند، جایی که تنها ۱۸٪ از جمعیت جهان زندگی می‌کند.

حدود ۱۰۰۰۰ مرکز خونی در ۱۶۸ کشور، جمعا ۸۳ میلیون اهدا را گزارش دادند. مقدار گردآوری شده بسته به گروه درآمدی که آن کشور در آن قرار دارد، متفاوت است. میانه‌ی خون اهدایی در هر مرکز خون در کشورهای کم درآمد و با درآمد متوسط، ۳۱۰۰ اهداست. این مقیاس در کشورهای پر درآمد برابر با ۱۵۰۰۰ است.

تفاوت قابل توجهی در سطح دسترسی به خون بین کشورهای کم‌درآمد و پر درآمد وجود دارد. آمار مجموع اهداهای خون انجام شده، شاخصی برای دسترسی خون در یک کشور است. میانه‌ی خون اهدایی در کشورهای پردرآمد ۳۶٫۸ اهدا در هر ۱۰۰۰ نفر است. این مقیاس در کشوهای با درآمد متوسط به ۱۱٫۷ اهدا و در کشورهای کم درآمد به ۳٫۹ اهدا می‌رسد.

اهدا کنندگان خون

سن وجنسیت اهداکنندگان خون

داده‌هایی که از جنسیت اهدا کنندگان خون وجود دارد نشان می‌دهد که ۳۰٪ از اهداهای انجام شده در جهان توسط زنان بوده است، البته این آمار بسیار متغییر است. در ۲۰ کشور از ۱۱۱ کشوری که گزارش دادند، کمتر از ۱۰٪ از اهداها توسط بانوان انجام شده است.

مشخصات سن اهدا کنندگان خون نشان داد، در کشورهای کم درآمد و با درآمد متوسط جوانان بیشتری نسبت به کشورهای پردرآمد خون اهدا می‌کنند. اطلاعات جمعیتی برای بررسی و تدوین استراتژی‌های استفاده شده بسیار مهم هستند.

انواع اهدا کنندگان خون

سه نوع اهدا کننده خون وجود دارد:

1. داوطلب و رایگان
2. جایگزین
3. پولی

 

با اهدای خون به شکل منظم، داوطلبانه و رایگان می‌توان منبعی از ، مطمئن و کافی فراهم کرد. همچنین در این گروه از اهدا کنندگان، احتمال عفونت‌های خونی کمترین مقدار را دارد و از این بابت امن‌ترین گروه اهدا کنندگان به شمار می‌روند. قطعنامه‌ی مجمع بهداشت جهانی (WHA63.12)، تمام کشورهای عضو را تشویق می‌کند تا یک سیستم خونی ملی بر پایه‌ی اهدای داوطلبانه و رایگان ایجاد کنند و به سمت خودکفایی بروند.

اطلاعات گزارش شده به سازمان بهداشت جهانی، افزایش چشمگیری از اهداهای داوطلبانه و رایگان در کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط را نشان داد.

معاینه‌ی

سازمان بهداشت جهانی، معاینه‌ی تمام خون‌های اهدا شده برای عفونت‌ها را قبل از استفاده توصیه می‌کند. آزمایش خون‌ها اهدا شده برای بیماری‌های ایدز، هپاتیت بی، هپاتیت سی و سفلیس باید اجباری باشد. معاینه‌ی خون باید متناسب با کیفیت مورد نیاز سیستم انجام شود.

• ۲۵ کشور توانایی آزمایش خون‌های اهدا شده برای یک یا چند بیماری از بیماری‌های یاد شده را ندارند.
• عرضه‌ی نامنظم کیت‌های آزمایش از موانعی است که در معاینه‌ی خون بسیار گزارش می‌شود.
• ۹۷٪ از آزماشگاه‌های خون در کشورهای پردرآمد توسط برنامه‌های کنترل کیفیت خارج از سازمان بازرسی می‌شوند، این مقیاس در کشورهای با درآمد متوسط ۳۳٪ و در کشورهای کم درآمد ۱۶٪ است.
• شیوع عفونت‌های قابل انتقال با انتقال خون (TTI) در اهداهای انجام شده در کشورهای پردرآمد، به میزان قابل توجهی کمتر از کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط است. (جدول ۱)

HCV	HBV	HIV
۰٫۰۲%	۰٫۰۲%	۰٫۰۰۲%	کشورهای پردرآمد
(۰٫۰۰۴% – ۰٫۲۲%)	(۰٫۰۰۸% – ۰٫۲۴%)	(۰٫۰۰۰۴%-۰٫۰۲%)
۰٫۳۷%	۰٫۱۲%	۰٫۱۲%	کشورهای با درآمد متوسط
(۰٫۱۳% – ۰٫۷۱%)	(۰٫۱۹% – ۲٫۳۳%)	(۰٫۰۳% – ۰٫۲%)
۱٫۰۷%	۳٫۵۹%	۰٫۸۵%	کشورهای کم‌درآمد
(۰٫۶۳% – ۱٫۹۶%)	(۲٫۰۱% – ۶٫۰۸%)	(۰٫۴۸% – ۲٫۰%)

جدول۱: میزان شیوع TTI در اهداهای خون ( میانه و دامنه‌ی بین چارکی) بر اساس گرو‌های درآمدی

منبع: وبسایت سازمان بهداشت جهانی

 

نوشته اولین بار در پدیدار شد.

سلامت و دسترسی خون

 

نکات کلیدی

• از ۱۰۸ میلیون اهدا شده در دنیا، تقریبا نیمی از آن‌ها در کشور‌های پردرآمد گردآوری شده است که تنها ۱۸٪ از جمعیت جهان در چنین کشورهایی زندگی می‌کنند. این آمار نشان دهنده‌ی افزایش ۲۵ درصدی نسبت به ۸۰ میلیون اهدای انجام شده در سال ۲۰۰۴ است.
• در کشورهای کم‌درآمد، تا ۶۵٪ از انتقال خون متعلق به کودکان زیر ۵ سال است؛ در حالی که در کشورهای پردرآمد، گروه بیمارانی که بیشترین میزان انتقال خون برایشان صورت می‌گیرد، بالای ۶۵ سال سن دارند و ۷۶٪ از کل انتقالات را در بر می‌گیرند.
• آمار اهدای خون در کشورهای پردرآمد ۳۶٫۸ اهدا در هر ۱۰۰۰ نفر، ۱۱٫۷ اهدا در کشورهای با درآمد متوسط و ۳٫۹ اهدا در کشورهای کم درآمد است.
• افزایشی به میزان ۸٫۶ میلیون اهدای داوطلبانه و بدون مزد، از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۲ گزارش شده است. در مجموع، ۷۳ کشور بیش از ۹۰٪ از موجودی خون خود را از اهدا کنندگان داوطلب و رایگان به دست می‌آورند؛ با این حال، ۷۲ کشور بیش از ۵۰٪ از ذخیره‌ی خون خود را از اهدا کنندگان جایگزین و اهدا کننده‌های پولی تامین می‌کنند.
• تنها ۴۳ کشور از ۱۵۶ کشوری که گزارششان در آمارها وجود دارد، محصولات دارویی گرفته شده از پلاسما (PDMP) را از تجزیه‌ی پلاسما در کشور خودشان می‌سازند.، و اکثر ۱۱۳ کشور دیگر، PDMPها را وارد می‌کنند.

سازمان‌ها و سیاستشان برای خون

انتقال خون باعث نجات جان‌ها می‌شود و سلامت را بهبود می‌بخشد، اما بسیاری از افرادی که به انتقال خون نیاز دارند، دسترسی به موقع به خون سالم ندارند. تامین خون سالم و کافی باید جزو سیاست‌های اساسی و بنیادی بهداشت ملی هر کشور باشد.

سازمان بهداشت جهانی پیشنهاد می‌کند تا تمام فعالیت‌های مربوط به جمع آوری خون، آزمایش آن، پردازش، ذخیره سازی و توزیع آن در سطح ملی و توسط سازمان‌های موثر و شبکه‌های یک پارچه‌ی تامین خون راهبری شود. سیستم ملی خون باید با سیاست‌های ملی خون و ضوابط قانونی اداره شود تا عملی سازی استانداردها را به شکل یک پارچه ترویج دهد و کیفیت و سلامتی برای خون و محصولات خونی فراهم کند.

ذخیره خون

نزدیک به ۱۰۸ میلیون اهدای خون در جهان گردآوری می‌شود. بیش از نیمی از این‌ها در کشورهای پردرآمد جمع آوری می‌شوند، جایی که تنها ۱۸٪ از جمعیت جهان زندگی می‌کند.

حدود ۱۰۰۰۰ مرکز خونی در ۱۶۸ کشور، جمعا ۸۳ میلیون اهدا را گزارش دادند. مقدار گردآوری شده بسته به گروه درآمدی که آن کشور در آن قرار دارد، متفاوت است. میانه‌ی خون اهدایی در هر مرکز خون در کشورهای کم درآمد و با درآمد متوسط، ۳۱۰۰ اهداست. این مقیاس در کشورهای پر درآمد برابر با ۱۵۰۰۰ است.

تفاوت قابل توجهی در سطح دسترسی به خون بین کشورهای کم‌درآمد و پر درآمد وجود دارد. آمار مجموع اهداهای خون انجام شده، شاخصی برای دسترسی خون در یک کشور است. میانه‌ی خون اهدایی در کشورهای پردرآمد ۳۶٫۸ اهدا در هر ۱۰۰۰ نفر است. این مقیاس در کشوهای با درآمد متوسط به ۱۱٫۷ اهدا و در کشورهای کم درآمد به ۳٫۹ اهدا می‌رسد.

اهدا کنندگان خون

سن وجنسیت اهداکنندگان خون

داده‌هایی که از جنسیت اهدا کنندگان خون وجود دارد نشان می‌دهد که ۳۰٪ از اهداهای انجام شده در جهان توسط زنان بوده است، البته این آمار بسیار متغییر است. در ۲۰ کشور از ۱۱۱ کشوری که گزارش دادند، کمتر از ۱۰٪ از اهداها توسط بانوان انجام شده است.

مشخصات سن اهدا کنندگان خون نشان داد، در کشورهای کم درآمد و با درآمد متوسط جوانان بیشتری نسبت به کشورهای پردرآمد خون اهدا می‌کنند. اطلاعات جمعیتی برای بررسی و تدوین استراتژی‌های استفاده شده بسیار مهم هستند.

انواع اهدا کنندگان خون

سه نوع اهدا کننده خون وجود دارد:

1. داوطلب و رایگان
2. جایگزین
3. پولی

(image)

 

با اهدای خون به شکل منظم، داوطلبانه و رایگان می‌توان منبعی از ، مطمئن و کافی فراهم کرد. همچنین در این گروه از اهدا کنندگان، احتمال عفونت‌های خونی کمترین مقدار را دارد و از این بابت امن‌ترین گروه اهدا کنندگان به شمار می‌روند. قطعنامه‌ی مجمع بهداشت جهانی (WHA63.12)، تمام کشورهای عضو را تشویق می‌کند تا یک سیستم خونی ملی بر پایه‌ی اهدای داوطلبانه و رایگان ایجاد کنند و به سمت خودکفایی بروند.

اطلاعات گزارش شده به سازمان بهداشت جهانی، افزایش چشمگیری از اهداهای داوطلبانه و رایگان در کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط را نشان داد.

معاینه‌ی

سازمان بهداشت جهانی، معاینه‌ی تمام خون‌های اهدا شده برای عفونت‌ها را قبل از استفاده توصیه می‌کند. آزمایش خون‌ها اهدا شده برای بیماری‌های ایدز، هپاتیت بی، هپاتیت سی و سفلیس باید اجباری باشد. معاینه‌ی خون باید متناسب با کیفیت مورد نیاز سیستم انجام شود.

• ۲۵ کشور توانایی آزمایش خون‌های اهدا شده برای یک یا چند بیماری از بیماری‌های یاد شده را ندارند.
• عرضه‌ی نامنظم کیت‌های آزمایش از موانعی است که در معاینه‌ی خون بسیار گزارش می‌شود.
• ۹۷٪ از آزماشگاه‌های خون در کشورهای پردرآمد توسط برنامه‌های کنترل کیفیت خارج از سازمان بازرسی می‌شوند، این مقیاس در کشورهای با درآمد متوسط ۳۳٪ و در کشورهای کم درآمد ۱۶٪ است.
• شیوع عفونت‌های قابل انتقال با انتقال خون (TTI) در اهداهای انجام شده در کشورهای پردرآمد، به میزان قابل توجهی کمتر از کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط است. (جدول ۱)

HCV	HBV	HIV
۰٫۰۲%	۰٫۰۲%	۰٫۰۰۲%	کشورهای پردرآمد
(۰٫۰۰۴% – ۰٫۲۲%)	(۰٫۰۰۸% – ۰٫۲۴%)	(۰٫۰۰۰۴%-۰٫۰۲%)
۰٫۳۷%	۰٫۱۲%	۰٫۱۲%	کشورهای با درآمد متوسط
(۰٫۱۳% – ۰٫۷۱%)	(۰٫۱۹% – ۲٫۳۳%)	(۰٫۰۳% – ۰٫۲%)
۱٫۰۷%	۳٫۵۹%	۰٫۸۵%	کشورهای کم‌درآمد
(۰٫۶۳% – ۱٫۹۶%)	(۲٫۰۱% – ۶٫۰۸%)	(۰٫۴۸% – ۲٫۰%)

جدول۱: میزان شیوع TTI در اهداهای خون ( میانه و دامنه‌ی بین چارکی) بر اساس گرو‌های درآمدی

منبع: وبسایت سازمان بهداشت جهانی

 

نوشته اولین بار در پدیدار شد.

سلامت و دسترسی خون

روزنامه قانون